Een leraarondersteuner, de naam zegt het al, ondersteunt leerkrachten in het geven van (basis)onderwijs. Maar een goede leraarondersteuner is meer dan een paar extra handen. Floor: “Een leraarondersteuner is pedagogisch en didactisch onderlegd, en uitstekend in staat om zelfstandig keuzes te maken die het onderwijs verbeteren. Samen met de groepsleerkracht zorgt hij of zij dat leerlingen het onderwijs én de aandacht krijgen die ze nodig hebben.”
Betere leerprestaties
Een leraarondersteuner verschilt in functie van bijvoorbeeld een klassenassistent. Waar de klassenassistent veelal uitvoerend is (in opdracht van de groepsleerkracht), werkt de leraarondersteuner veel meer zelfstandig. “Dat heeft verschillende vormen”, aldus Floor. “Leerkracht en leraarondersteuner verdelen onderling de taken; bijvoorbeeld met betrekking tot wie verlengde of juist verdiepende instructie geeft en wie met de rest van de klas verder werkt.”
Beter uitgerust
Een goede leraarondersteuner kent zichzelf, weet hoe hij of zij handelt en is in staat dat handelen aan te passen aan de leerlingen. Floor: “Dat behandelen we dan ook tijdens de opleiding. Zo gaan we aan de slag met het uitbreiden van je handelingsrepertoire. Dat doen we op een praktijkgerichte manier, zodat je het geleerde direct de volgende dag kunt toepassen en de effecten snel kunt beoordelen. Uiteindelijk ben je als leraarondersteuner bewuster van je eigen functioneren en ben je beter uitgerust om leerlingen in groepen of individueel te begeleiden.”
Inhoud van de opleiding
Tijdens de opleiding bij Avans+ leren deelnemers onder meer met welke aspecten ze rekening moeten houden bij het voorbereiden en uitvoeren van een les of begeleidingsmoment. Floor: “We gaan bijvoorbeeld dieper in op hoe verschillende werkvormen tegemoetkomen aan de pedagogische behoeftes van kinderen. Hierdoor kun je door de manier waarop jij je les organiseert, gerichter werken aan basisbehoeftes als relatie, autonomie, en competentie. Door je te verdiepen in de vakgebieden rekenen en taal weet je niet alleen hoe bijvoorbeeld de leesontwikkeling verloopt of krijg je meer inzicht in de ontwikkeling van getalbegrip, maar leer je ook op welke manier je kinderen kunt ondersteunen in hun ontwikkeling.”
Doelen en motivatie
Door samen met leerlingen ergens naartoe te werken, en achteraf ook samen te beoordelen of dat doel behaald is, krijgen leerlingen het gevoel iets bereikt te hebben, stelt Floor. “Bovendien zijn ze bewuster van hun eigen kunnen en gemotiveerder om de volgende keer verder te leren.”
Een voorbeeld:
Stel: je begeleidt als leraarondersteuner een groepje leerlingen bij het rekenen. Je bepaalt in die setting de lesdoelen voor die ene activiteit. Dus niet: ‘De leerlingen kennen aan het einde van het leerjaar de tafels van één tot en met tien uit het hoofd’, maar veel eerder: ‘Aan welk doel gaan we vandaag samen werken?’ Dat kan bijvoorbeeld zijn: ‘Vanmiddag tellen we allemaal in sprongen van vijf tot vijftig.’
Een écht verschil
In haar dagelijkse praktijk merkt Floor dat ook leraarondersteuners zelf zekerder met hun beroep omgaan en niet zelden collega’s inspireren. “Ik hoor vaak dat de kennis die ze hier opdoen, andere leerkrachten aan het denken zet. En doordat zij op hun beurt met de nieuwe inzichten aan de slag gaan, profiteert de hele onderwijsomgeving ervan. Voor mij als docent is het iedere keer leuk om te zien hoe onderwijsprofessionals hun kennis en ervaring naar een explicieter niveau tillen. Hoe? Puur door bewuster te zijn van wat ze doen en de gereedschappen die ze hebben, gerichter in te zetten. Aandacht voor het eigen functioneren, onder andere door te reflecteren op het eigen handelen, is een belangrijk onderdeel van de opleiding. Zo maken deelnemers uiteindelijk écht een verschil.”
Het belang van leraarondersteuner
Het onderwijs is een stuk uitdagender dan vroeger, in iedere klas zitten leerlingen met specifieke onderwijsbehoeftes. Ook wordt er meer van leerkrachten gevraagd als het gaat om individueel leren. De ene leerling heeft behoefte aan extra begeleiding, de andere juist aan meer verdieping. De leraarondersteuner sluit daar perfect op aan. Immers: als je met meerdere onderwijsprofessionals in de klas aanwezig bent, kun je veel beter aan de verschillende behoeftes voldoen.
Regulier of speciaal onderwijs
Zowel in het reguliere basisonderwijs als in het speciaal basis en voortgezet onderwijs is ruimte voor leraarondersteuners. Volgens Floor lijken die posities inhoudelijk zelfs sterk op elkaar. “De context is anders, maar de inhoud grotendeels gelijk. Een verschil zou kunnen zijn dat je in het speciaal onderwijs nog gedragsmatiger werkt dan in het reguliere basisonderwijs, maar in de basis is de rol die de leraarondersteuner speelt, gelijk.”
Incompanytraject
De opleiding tot leraarondersteuner is ook mogelijk als incompanytraject, ideaal voor bijvoorbeeld (overkoepelende) onderwijsstichtingen. Het eindstation blijft gelijk aan het reguliere traject. Floor: “Als je de opleiding afrondt, heb je voldoende bagage om een gelijkwaardige gesprekspartner te zijn voor je directe collega’s. Je staat sterker in je schoenen en je hebt gereedschappen in huis om de ontwikkeling van leerlingen op de juiste manier te beïnvloeden. En natuurlijk is deze extra dosis kennis en vaardigheden een heel mooie aanvulling op je eigen cv.”
Meer weten over de opleiding tot leraarondersteuner? Lees hier alles over de opleiding leraarondersteuner.
