Skip to main content

De stap naar leiderschap: van pedagogisch medewerker naar manager in de kinderopvang

  • 18 april 2024
  • Door: Jeannette van der Burg & Susanne Kok

Hoe maak je als pedagogisch medewerker in de kinderopvang de stap naar het management? Welke uitdagingen ga je tegemoet, wat vraagt dit van je leiderschap en welke skills heb je daarbij nodig? In deze blog gaan we in gesprek met Jeannette van der Burg en Susanne Kok, twee docenten van onze opleidingen Manager kinderopvang. Ze geven je handvatten en vertellen wat deze opleidingen voor jou zouden kunnen betekenen. Zowel Jeannette als Susanne staan, naast hun docentschap bij Avans+, nog midden in de operatie binnen de kinderopvang en het onderwijs. Jeannette als clustermanager van Junis kinderopvang en Susanne als locatiemanager/directeur bij de Lowys Porquinstichting (LPS).  

De beste leiders, creëren nieuwe leiders

Wat is de essentie van goed leiderschap en hoe bereik je dat? Jeannette: ‘Alles valt of staat met verbinding en communicatie. Ik geloof erin dat de beste leiders nieuwe leiders creëren. Je moet jezelf overbodig kunnen maken. Zorg dat je naar de krachten van de mensen in je team kijkt en maak hier een organogram/sociogram van. Zo weet je waar de individuele én de gezamenlijke krachten en kansen binnen je team liggen. Vanuit daar kun je dan met rol- en taakverdeling aan de slag en kun je mensen laten doen waar ze goed in zijn.’

‘Communicatie is inderdaad ontzettend belangrijk. Het aansturen van een team vraagt echt andere vaardigheden en inzichten van je dan dat je gewend bent in je rol als pedagogisch medewerker. Je moet binding houden met zowel medewerkers als je eigen leidinggevende. 'Zo heb je te maken met de verwachtingen van het team wat je aanstuurt en met de wensen van de directie boven je die je sluitend moet weten te maken.’ vult Susanne aan.

Van operatie naar leiderschap: hoe doe je dat?

Dat resulteert in de grote vraag: hoe kom je tot deze verbinding in een nieuwe rolverdeling? Want je gaat ineens vanuit je operationele rol op de vloer (als pedagogisch medewerker) naar het aansturen van je oud-collega’s. Jeannette en Susanne delen de goede tip: zorg dat je jezelf goed kent, weet wat je leiderschapsstijl is, wees jezelf bewust van je sterke kanten en je valkuilen en leer deze zo optimaal mogelijk in te zetten. Hoe je dat doet? Dat leer je tijdens onze opleidingen.

Jeannette: ‘Belangrijk is dat je tijdens de opleiding aan de slag gaat met zelfreflectie en uitzoomt naar het grotere geheel. Zo kijk je naar wie je zelf bent, wie de anderen zijn (binnen je team) en hoe je met ieders kwaliteiten kan sturen op de inhoud. Bedrijfsvoering en processen zijn vaak nog totaal nieuw voor je als je aan de opleiding begint. Zeker met alle regelgeving binnen de kinderopvang biedt de opleiding een mooie basis om hier wegwijs in te worden. Wat ik ook als docent veel van deelnemers heb teruggekregen, is dat de leerteams ook echt van toegevoegde waarde zijn. Je leert dus niet alleen van mij als docent maar juist het onderling uitwisselen, sparren en reflecteren draagt bij aan de brede ontwikkeling van jouw leiderschap. Want wat je collega tegenkomt in zijn of haar organisatie kan voor jou ook nog wel eens heel waardevol en leerzaam zijn’.

Susanne onderschrijft dit en voegt toe dat de opleiding een moment van reflectie biedt. Susanne: ‘Het mooie van een opleiding is dat je uit de drukte van de dag gehaald wordt. Zo krijg je de tijd om eens vanuit de helikopterview te kijken naar waar je staat. Waar wringt het misschien nog en sluit hetgeen wat je dagelijks doet (nog) aan op de visie van je organisatie? Vanuit reflectie daarop kun je kijken naar hoe je dit sluitend zou kunnen krijgen’.

Als je stopt met groeien, stop je met leiden

‘Naast het feit dat je even bewust kan reflecteren tijdens je opleiding, vergaar je ook de skills die zorgen dat jij als leidinggevende een positieve bijdrage kunt leveren voor zowel de kinderen als je medewerkers.’ besluit Susanne.

In de stap naar leiderschap leer je niet alleen waardevolle theorie maar ook kritisch reflecteren op jezelf en je eigen handelen. Jeannette: ‘Ik zie al dat mensen zo enthousiast zijn dat ze verder gaan met vervolgopleidingen. Je merkt echt dat de opleidingen voor zowel persoonlijke als professionele groei zorgen. Ik zeg dan ook altijd: ‘als je stopt met groeien, stop je met leiden’. Deze groei kan soms ook best schuren en ongemakkelijk zijn, maar juist vanuit die plek der moeite vindt de grootste groei plaats. Wat ik zelf zie, is dat de opleidingen bij Avans+ goed gekoppeld zijn aan de praktijk. Dit geeft deelnemers de ruimte om verbinding te maken tussen het theoretisch kader in de opleiding, de eigen werkcontext binnen de kinderopvang en het leiderschap wat van hen gevraagd wordt. Meerdere leiderschapsstijlen worden belicht, waarna de deelnemers zelf gaan experimenteren in hun dagelijkse werkzaamheden. Ik laat deelnemers altijd zelf kiezen (met de strubbelingen die hier soms bij horen) en analyseren welk model het beste zou passen. Dit levert een win-win situatie op. De deelnemer leert en de organisatie ontwikkelt mee. Op die manier behaal je uiteindelijk het hoogste leerrendement.’ aldus Jeannette.

Zelf aan de slag met jouw leiderschap?

Ben je nieuwsgierig geworden naar hoe je samen met Avans+ de stap naar leiderschap binnen de kinderopvang kan zetten? Bekijk dan onze opleidingen binnen de kinderopvang en vraag onze brochure aan. Heb je een specifieke vraag of behoefte aan een vrijblijvend adviesgesprek? We komen graag in contact om te kijken hoe wij als Avans+ ook jou kunnen ondersteunen op het gebied van leiderschap en ontwikkeling.