Skip to main content

Kom 29 januari naar de voorlichtingsavond in Breda. Meld je hier aan!

Inzicht in je leiderschapskwaliteiten dankzij paarden

  • 18 juni 2019
  • Door: Lonneke Bindels en Debby van Steen

De opleiding Middenmanagement / Teacher Leader bereidt leerkrachten voor op een coördinerende of leidinggevende functie in het onderwijs. “Daarom besteden we tijdens de opleiding ruimschoots aandacht aan persoonlijk leiderschap, coachen en begeleiden, en veranderkunde. Een veel besproken onderwerp daarbij is omgaan met weerstand”, vertelt docent Lonneke Bindels van Avans+. “Een vast onderdeel is een praktijkavond, waarbij we doorgaans op locatie gaan kijken bij een van de deelnemers. Dit jaar hebben we die avond anders ingestoken en hebben we een sessie horse assisted coaching georganiseerd. Een indrukwekkende en leerzame ervaring voor iedereen.”

“Al van jongs af aan ben ik dol op paarden. Het zijn fantastische dieren, die jou veel inzicht kunnen geven door hun reactie op jouw gedrag. Paarden zijn kuddedieren met een haarfijn instinct. Als zij zich niet veilig bij jou voelen, zullen ze je echt niet volgen. Ook als je onduidelijk bent, of weinig overtuigend, zal een paard niet doen wat jij wilt. Paarden leven in het hier en nu. Ze hebben geen oordeel over wie je ooit was of zult zijn. Ze kijken puur naar het moment. En dat maakt een sessie met paarden ook zo’n waardevolle eye opener. De reactie van het dier staat symbool voor hoe mensen reageren op jou in een coördinerende of leidinggevende functie.”

De leiding nemen

“Deelnemers mochten in de paardenbak komen staan en het paard de gewenste kant op leiden. Bij sommige deelnemers ging dat heel natuurlijk. Zij pakken de leiding vanzelfsprekend op en het paard merkt dat. Hij loopt volgzaam mee. Andere deelnemers hadden hier meer moeite mee. Zij waren soms wat onzeker en je merkt dat het paard je dan niet volgt. Of zélf het touw in zijn mond neemt om ergens heen te gaan. Een belangrijk leermoment voor degene die op dat moment in de bak staat. Wat gebeurt er? Hoe voel je je? En wat kun je eraan doen? Hier en nu – én uiteindelijk in je dagelijkse praktijk. Bij één deelnemer liep het paard weg. Toen ze hardop moest zeggen hoe ze zich daarover voelde, zei ze: ‘Ik voel me afgewezen.’ En meteen kwam het paard weer bij haar staan. Ja, dan staat het kippenvel op je armen. Een waardevol advies: laat ook in je dagelijkse praktijk eens wat vaker weten wat je voelt.”

Waardevolle ervaring

“Deze sessie heb ik georganiseerd met paardencoach Kiki de Jong Luneau, waar ik al jaren mee samenwerk op het gebied van horse assisted coaching. Zij helpt in haar praktijk Licht en Richting bijvoorbeeld ook kinderen met een beperking. Ik werk zelf vooral met volwassenen. Na deze avond hebben we de deelnemers een persoonlijke vervolgsessie aangeboden als ze daar behoefte aan hebben. Van de deelnemers hoorden we vooral terug dat het een bijzondere, waardevolle ervaring was.”

Nieuwsgierig

Een van die deelnemers was Debby van Steen, die als leerkracht op een basisschool in Teteringen werkt. “Ik wil graag de stap zetten naar een coördinerende functie in het onderwijs. Daarom ben ik de opleiding Middenmanagement bij Avans+ gaan doen. Zelf had ik nog weinig ervaring met horse assisted coaching. Ik had weleens gehoord dat kinderen met autisme er baat bij hebben en stond zeker open voor het idee om hier een avond aan te besteden. Ik was er wel nieuwsgierig naar.”

Mooi leermoment

“Wat je merkt in het contact met de paarden, is dat ze heel gevoelig zijn. Ze merken het bijvoorbeeld feilloos als je twijfelt. Zo kun je aan den lijve ervaren wat je kwaliteiten en valkuilen zijn. Van mijn eigen ervaring met het paard heb ik vooral geleerd dat ik best stevig in mijn schoenen mag staan en me niet moet laten overrulen. Dat was voor mij een mooi leermoment!”

Jezelf leren kennen

“Een sessie met paarden is een heel bijzondere manier om jezelf beter te leren kennen. Zelfs een deelnemer die bang was van dieren, durfde uiteindelijk de bak in. Binnen een paar minuten liet het paard zich aaien. Daarna kwam het paard tussen haar en de andere deelnemers in staan, alsof hij aanvoelde dat deze deelnemer op dit emotionele moment even alleen met Kiki wilde zijn. Zo bijzonder!”

Vast onderdeel van de opleiding

“Wat mij betreft mogen ze horse assisted coaching een vast onderdeel van de opleiding maken. Het is een goede manier om inzicht te krijgen in bijvoorbeeld je leiderschapskwaliteiten. En iedereen leert ervan. Als is het maar dat je al goed bezig bent. Daarnaast zal ik het ook zeker aanraden voor kinderen in mijn klas die er baat bij kunnen hebben. Nu weet ik nóg beter wat het inhoudt en wat het voor je kan betekenen.”

Down to earth

Docent Lonneke Bindels: “Ik ben overtuigd van de toegevoegde waarde van horse assisted coaching. Na de mooie ervaringen van de deelnemers zou ik er zelfs voor willen pleiten om deze vorm van coaching op te nemen in alle leiderschapsopleidingen van Avans+. Het contact met de paarden geeft de deelnemers op een mooie manier inzicht in zichzelf en hun manier van werken en communiceren. Het is heel down to earth en absoluut niet zweverig, zoals sommige mensen misschien denken. Je krijgt de pure reactie van een ander levend wezen op jouw handelen van dat moment. Dat gun ik iedereen!”