Jeugdhulp vanuit jeugdnetwerken
Doordat de jeugdwet een grote rol beschrijft voor preventie, het versterken van de eigen kracht en normaliseren, is er in veel gemeentes sinds 2015 een nauwere samenwerking ontstaan tussen voorliggende voorzieningen zoals jeugdgezondheidszorg en (school-) maatschappelijk werk en het zwaardere jeugdhulpverleningsveld. “Elke gemeente heeft hier eigen keuzes in gemaakt, zo zijn er brede wijkteams voor alle burgers van 0-100 jaar of teams specifiek gericht op jeugd”, vertelt Bente Allessie, docent bij de opleidingen Verpleegkundige Maatschappij en Gezondheid van Avans+. ”Ook de samenstelling van deze teams is zeer divers. Zo kunnen voorliggende professionals als maatschappelijk werkers en jeugdverpleegkundigen onderdeel zijn van deze teams, ook kunnen ze gedeeltelijk in of naast deze teams functioneren”.
Omslag
“Voor veel jeugdprofessionals betekent de transitie in de hulp aan jeugdigen en hun ouder(s) een omslag in hun beroepsuitvoering. Waar ouders en jeugdigen voorheen al snel werden doorverwezen naar jeugdzorg, wordt nu eerst ingezet op het normaliseren van de opvoedvraag, het versterken van het probleemoplossend vermogen en de opvoedcapaciteit. Pas wanneer dit onvoldoende effect sorteert, wordt toegeleid naar specifieke activiteiten, interventies en/of expertise”.
De jeugdverpleegkundige en maatschappelijk werker in het wijk/jeugdteam.
“Jeugdverpleegkundigen zijn bij uitstek in staat problemen te ontzorgen en/of te normaliseren. De focus in de beroepsuitvoering ligt bij de ondersteuning van het zelfmanagement, ouderschap en opvoeding, het bevorderen van gezond gedrag en leefstijl. Hiermee kunnen jeugdverpleegkundigen een waardevolle bijdrage leveren aan het inschatten van gezondheids- en/of opvoedingsrisico’s bij en voor jeugdigen, en/of het toeleiden naar jeugdhulp. Daarnaast zijn de specifieke competenties van de maatschappelijk werker van belang. Maatschappelijk werk richt zich op de mens en diens sociale omgeving en in het rehabiliteren van verstoorde (gezins)relaties, verstoorde verwerking van rouw en verlies en/of inefficiënte coping mechanismen. Maatschappelijk werkers bieden ondersteuning en hulp bij het zelfstandig kunnen participeren in de samenleving. Beide professionals hebben verbinding met diverse velden zoals de medische zorg, de perinatale keten, (voor-) school en welzijn.”
Kennis, vaardigheden en positie
“Het uitvoeren van deze functie van verbinder tussen de diverse leefwerelden en (opvoed)vragen van jeugdigen en ouders vraagt in de praktijk nieuwe kennis, vaardigheden en een hernieuwde kijk naar je rol en positie binnen het steeds veranderende landschap van de jeugdhulp. Wat zijn de nieuwe wettelijke kaders? Wat moet ik doen met mijn vermoedens van kindermishandeling? Hoe kan ik omgaan met diverse coping strategieën van gezinnen? Op welke manier kan ik mijn professionele meerwaarde duidelijk maken? En waar liggen de grenzen van je eigen professionaliteit? Avans+ heeft hiervoor de postbachelor opleiding “Jeugdhulp vanuit een (jeugd)netwerk” ontwikkeld, mede op basis van het competentieprofiel Jeugd en Gezin Professional”.
Moreel redeneren
“Een belangrijk onderwerp is moreel redeneren. Hoe zorg ik ervoor dat mijn afwegingen herleidbaar zijn? Welke instrumenten zet ik in om vragen en de situatie van gezinnen objectief in kaart te brengen? Als professional moet je alle mogelijke consequenties van je handelen op een goede manier in kaart brengen, met gezinnen bespreken en samen keuzes hierin maken.”
Reflectie
“Reflectie speelt een grote rol in de opleiding. Vragen rondom opvoeden en opgroeien zijn soms kwetsbare onderwerpen en het is daarom cruciaal dat je daarbij terugkijkt op je eigen handelen. Deze reflectie levert waardevolle inzichten op over wat je een volgende keer wellicht beter kunt doen. Zo ontwikkel je jezelf als jeugdprofessional, scherp je je professioneel handelen en kan je de gezinnen in je wijk optimaal en op maat ondersteunen.”
Meer informatie
Meer informatie lezen? Bekijk dan snel de verschillende opleidingspagina's betreffende jeugdgezondheidszorg.
