Door verschuivingen in de zorg komen meer taken in de eerste lijn terecht. “Je ziet dat die zorg steeds meer plaatsvindt in netwerken”, vertelt Rita Heinen, docent van de opleiding Jeugdverpleegkundige bij Avans+. “Dat vraagt om andere competenties bij onder meer jeugdverpleegkundigen. Daar bereiden we hen in onze opleidingen dan ook goed op voor, zodat ze zich op een professionele manier kunnen positioneren en profileren binnen hun netwerk én richting jeugdigen en ouders.”
“De jeugdverpleegkundigen die wij opleiden, zijn veelal ervaren professionals. Onze deelnemers hebben allemaal ruimschoots ervaring opgedaan in de praktijk. Wat wij hen leren, is zich te positioneren, zodat ze beter functioneren in het jeugdnetwerk. Jeugdverpleegkundigen zijn onder meer experts op het gebied van leefstijl. Zij weten alles over opvoeding, psychosociale ontwikkeling, beweging, voeding en het verantwoord omgaan met alcohol en andere genotsmiddelen. Die expertpositie mogen zij dan ook gerust pakken binnen een netwerk voor jeugdigen. Wij geven hun handvatten om dit goed te doen en om staande te blijven in de hectiek van alledag. Zo kunnen zij op de juiste manier hun expertise inbrengen bij de complexe casuïstiek die ze tegenkomen. Door hun kennis van een normale ontwikkeling kunnen ze problemen die op het oog misschien complex lijken, ontzorgen en normaliseren. Jeugdverpleegkundigen werken nauw samen met de jeugdarts en de assistente, maar functioneren zelfstandig.”
Onderzoekend vermogen
“Daarnaast versterken we met deze opleiding de eigen regie en het onderzoekend vermogen van de deelnemers. Wij leren hen om continu te zoeken naar de best mogelijke zorg. De complexer wordende omgeving waarin zij werken, vraagt dat zij voortdurend scherp zijn: is dit wel de best mogelijke zorg voor jeugdigen? Welke kennis hierover is al beschikbaar in richtlijnen of kwaliteitskaders? Onderzoekend vermogen is ook kritische reflectie, waarbij je vanuit verschillende perspectieven onderzoekt hoe je eventueel anders had kunnen handelen.”
Goed onderbouwen
“De jeugdverpleegkundige moet het gesprek durven aangaan met managers en gemeenteambtenaren over wat goede zorg is en haar mening goed kunnen onderbouwen met de beste beschikbare wetenschappelijke kennis. Ook richting de ouders en de jeugdigen zelf moet zij haar aanpak goed kunnen motiveren. Om de eigen regie bij ouders en jeugdigen te versterken, besluit je gezamenlijk wat de beste opties zijn, rekening houdend met hun wensen en behoeften. Daar besteden we tijdens deze opleiding ruimschoots aandacht aan. De deelnemers ontwikkelen daarbij de attitude, de drive om altijd de best mogelijke zorg te verlenen – en dit ook uit te dragen.”
Ook voor ervaren professionals
“In Nederland gaan we nu uit van positieve gezondheid, waarbij het erom gaat dat ouders of jeugdigen zelf de regie kunnen pakken over hun gezondheid en hun gedrag. Dat vraagt van jeugdverpleegkundigen een andere attitude. Het gaat niet alleen om probleemoplossing, maar veel meer om ondersteuning en begeleiding, zodat ouders of jeugdigen zélf verantwoordelijkheid en regie nemen. Dat maakt deze opleiding óók relevant voor jeugdverpleegkundigen die al langere tijd in het vak zitten. Zij werken veelal op basis van hun jarenlang ontwikkelde ervaring en intuïtie, en hebben baat bij meer onderzoekend vermogen en zelfreflectie. Vaak vinden zij het moeilijk om de oude manier van werken los te laten. Wij leren hen dat flexibiliteit in de uitvoering van het Basispakket JGZ mogelijk is, op grond van klinisch redeneren en gezamenlijke besluitvorming met ouders. Bekijk steeds wat je zelf aandacht geeft en wat je aan ouders kunt overlaten. Coach ouders om ook zélf de regie te nemen en geef eerlijk aan wat jou de beste oplossing lijkt, gebaseerd op de best mogelijke kennis van nu.”
Zelfreflectie
“Tijdens deze opleiding nemen de deelnemers hun eigen handelen kritisch onder de loep. Ze brengen de besluitvorming in specifieke casussen in kaart en bekijken stap voor stap hoe ze hebben gehandeld en hoe het anders had gekund. Het is belangrijk dat verpleegkundigen op bachelor niveau deze zelfreflectie ontwikkelen. Dat het vak professionaliseert door kennis te genereren. Artsen doen dit al heel lang. Op verpleegkundig gebied kunnen we hier nog wel wat stappen in zetten. Daar dragen we met deze opleiding zeker aan bij. Avans+ toetst opdrachten op het niveau van NLQF6 om ervoor te zorgen dat deze professionals goed voorbereid aan de slag gaan binnen hun organisatie en in de netwerken voor jeugdgezondheidszorg.”
Wil je meer weten over onze opleidingen in deze sector? Bekijk nu onze opleidingen in de jeugdgezondheidszorg.
