Vandaag protesteren duizenden leerkrachten in Den Haag om aandacht te vragen voor de huidige problemen in het onderwijs. ‘De nood is hoog’, erkent ook opleidingsmanager Sjoerd Bos van Avans+ en proQualis, die zelf 16 jaar voor de klas stond en nu leerkrachten en schoolleiders opleidt. ‘De taakomvang is hoog en er bestaat een opvallend verschil in salaris tussen het basisonderwijs en de andere onderwijsniveaus. Daarnaast neemt het tekort aan leerkrachten schrijnende vormen aan, waardoor je regelmatig leest dat hele klassen naar huis worden gestuurd.’ Toch is hij er vandaag niet bij op het Malieveld. ‘Nee, ik ga niet protesteren, omdat ik van mening ben dat dit niet de oplossing is. Met staken kan de indruk worden gewekt dat het kommer en kwel is in het onderwijs, terwijl ik zie dat het juist zo’n mooi vak is. Dat zou ik graag vaker in een positief daglicht zetten.’
‘Leerkracht is een van de mooiste beroepen die er zijn. Je werkt met kinderen en leert hen alles wat ze moeten weten: taal en rekenen, maar ook zaken als sociaal welbevinden en een aanzet tot een gezonde levensstijl. Zo draag je als leerkracht bij aan hun ontwikkeling, hun welbevinden en uiteindelijk hun toekomst. Voor mij is werkgeluk: zien dat kinderen blij zijn om naar school te gaan. De kleinste glimlach maakt voor mij het verschil! Werkgeluk is ook: leren leuk maken en kinderen de ruimte geven om op een speelse manier te ontdekken, te onderzoeken en zelf vragen te stellen. Ik ken zo veel leerkrachten die met passie en met hart en ziel voor de klas staan. Dat heb ik zelf ook altijd gedaan en daarvoor heb ik veel respect!’
Knelpunten
‘Juist daarom moeten we onze ogen niet sluiten voor zaken die beter kunnen. De hoge werkdruk, die onder meer wordt veroorzaakt door onderbezetting en een tekort aan invallers. De complexiteit van het werk, onder meer doordat leerkrachten meer verantwoordelijkheden krijgen voor pedagogische en opvoedkundige aspecten, en door passend onderwijs, dat leidt tot een toename in complexiteit en diversiteit in de klas. En niet te vergeten: de waardering in salaris, waar zo veel over te doen is.’
Appels met peren vergelijken
‘Vaak wordt hierbij met een schuin oog naar het bedrijfsleven gekeken. Ik vind dat niet geheel terecht. Daar is sprake van een heel andere context, van andere risico’s en verantwoordelijkheden. In het bedrijfsleven zijn de prestaties vaak gekoppeld aan commerciële resultaten, waarbij in het onderwijs meer de nadruk ligt op het ontwikkelen van kennis, sociaal welbevinden en het doorgeven van waarden en normen. Bovendien hebben mensen in het bedrijfsleven veel minder vakantiedagen. In het onderwijs werken mensen 42,5 week per jaar. In het bedrijfsleven is dit meestal zo rond de 47 weken. Zou dit een verklaring kunnen zijn voor een verschil in salaris?’
Positieve blik
‘Ik wil pleiten voor een positieve blik. Nogmaals: leerkracht is een van de mooiste beroepen die er is. We hebben belangrijk, zinvol werk: kinderen mooie, rijke ervaringen meegeven waar ze later profijt van hebben en waardoor ze een zonnige toekomst tegemoet gaan. Dát zou ik meer willen benadrukken en uitdragen. Laten we met z’n allen de huidige negatieve beeldvorming ombuigen. Dan raken vanzelf meer mensen geïnspireerd en geïnteresseerd in een baan in het onderwijs. Daarmee kunnen we hopelijk zélf een bijdrage leveren om het grootste probleem – het lerarentekort – langzaam maar zeker op te lossen. Want zeg nou zelf: zo’n mooie en waardevolle baan gun je toch iedereen?’