De geestelijke gezondheidszorg (ggz) zit middenin een van de grootste veranderingen uit haar geschiedenis. De focus verandert van genezen en verzorgen van zieken naar het voorkomen van ziek worden. Ook krijgt een zieke steeds meer de regie over de eigen zorg. Een veel gehoorde stelling in de zorgwereld is dat dit om een nieuw soort zorgverlener vraagt. Wat iedereen echter vergeet: voor de sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV) is de ‘nieuwe zorg’ al jaren bekend terrein.
Uitdaging voor zorginstellingen
De veranderende zorg biedt veel uitdagingen voor zorginstellingen. Zij moeten de veranderingen het hoofd zien te bieden met een krimpend budget, terwijl ze op de vingers worden gekeken door onder andere overheden, zorgverzekeraars, banken, families en cliënten zelf.
Daarnaast moeten de instellingen meebewegen met de veranderingen. Voor de ggz betekent dit ambulantisering: minder grote instellingen met veel bedden, meer zorg bij mensen thuis en meer zelfstandigheid van cliënten door de juiste begeleiding. De sociaal psychiatrische competenties van de SPV sluiten nu dus meer dan ooit aan de op veranderende eisen uit de praktijk.
Ondersteunen, coachen en coördineren
Wat zijn de competenties van een SPV dan? Hij of zij begeleidt en/of behandelt cliënten met een psychiatrische stoornis die te maken hebben met een complexe zorgsituatie. De SPV heeft oog voor de sociale factoren van psychiatrische problemen. Eclectische therapeutische activiteiten, zorgcoördinatie en crisisinterventie zijn dagelijkse kost.
Tevens fungeert de SPV als coach voor de ambulant werkende ggz-verpleegkundige en maakt hij of zij deel uit van een behandeling- en begeleidingsteam met andere zorgdisciplines, zoals maatschappelijk werk of thuiszorg.
Behoud van SPV van vitaal belang
Het behoud van de sociaal psychiatrische competenties van de SPV is van vitaal belang. Dat wordt steeds duidelijker. Zo staan we binnen Emergis voor een uitdaging. Vanwege de ‘vergrijzing’ van het huidige SPV-cohort moeten we binnenkort op zoek naar vervanging. Daardoor ontstaat er, mede door de ambulantisering van de sector, een groeiende behoefte aan verpleegkundigen met een sociaal psychiatrische expertise.
Een SPV is hier uitermate geschikt voor, omdat in de praktijk blijkt dat een gediplomeerd SPV zeer breed inzetbaar is; van reguliere ggz-instellingen tot forensische psychiatrie, verslavingszorg en huisartsenpraktijken.
Nieuwe zorg al jarenlang gesneden koek
De zorg verandert dus. En de ggz verandert mee. Zorg afstemmen op de specifieke wensen en kenmerken van de cliënt staat centraal. Alsmede het rekening houden met en vooral een beroep doen op de sociale omgeving van de cliënt. Er wordt niet uitgegaan van de beperkingen, maar juist van de krachten van de cliënt. Zo wordt samen aan herstel gewerkt. Voor veel zorgverleners een nieuwe vorm van werken, maar voor de SPV al jarenlang gesneden koek. Des te meer reden om de SPV niet te vergeten.
André Merks is hoofd van het Kenniscentrum en de opleidingen van Emergis, centrum voor geestelijke gezondheidszorg in Goes.
Geïnteresseerd? Bekijk dan nu onze opleiding SPV.
