“Soms lijkt de hulpvraag van een patiënt relatief simpel, maar kan het oplossen ervan veel impact hebben: bijvoorbeeld zelf weer een pak suiker uit de kast kunnen pakken kan al een overwinning zijn.” Aan het woord is Yvonne Westenberg, opleidingsmanager van de fysiotherapie opleidingen van Avans+.
Yvonne vertelt vol enthousiasme over de master Oncologiefysiotherapie, een specialisatie waarin je leert patiënten met kanker in elk stadium van hun ziekte als fysiotherapeut te begeleiden.
Een belangrijk vak, een mooie studie – maar, zo zegt Westenberg, “je moet wel stevig in je schoenen staan, deze master vraagt nogal wat van je.” Niet alleen in Nederland, maar ook in Europa is deze manier van specialiseren uniek. Actuele lesstof, geworteld in de praktijk én wetenschappelijk gedreven. We stellen haar vijf vragen over deze bijzondere opleiding oncologiefysiotherapie.
Wat kan oncologiefysiotherapie voor patiënten betekenen?
“Het is wetenschappelijk aangetoond dat patiënten er in verschillende fases van hun ziekte baat bij hebben fysiotherapeutisch te worden begeleid. Of het nou aan het begin van de ziekte is, tijdens de medische behandeling of na afloop van de medische behandeling. Fysiotherapie kan een belangrijke bijdrage leveren aan de conditie en kracht van patiënten in verschillende fasen waardoor betere uitkomstmaten worden behaald.”
“In de opleiding oncologiefysiotherapie leggen we de nadruk op functioneel oefenen en trainen. Hiermee bedoelen we oefeningen en trainen binnen de context van de hulpvraag. Bijvoorbeeld voor vrouwen die borstkanker hebben gehad en door de behandelingen een beperking hebben opgelopen in de schoudermobiliteit, wordt een trainingsschema opgesteld dat het beste bij hen past. We houden o.a. rekening met de fase van de kanker, medicatie en eventuele vermoeidheidsklachten van de betreffende patiënt. Dit plan kent een passende opbouw zodat de patiënt steeds iets hoger kan reiken en steeds iets zwaarder kan tillen. Net zo lang tot ze dat pak suiker weer uit het keukenkastje kan pakken.”
Waarin is oncologiefysiotherapie anders dan gewone fysiotherapie?
“Elke fase van kanker brengt weer andere problemen en uitdagingen met zich mee. Er is niet alleen lichamelijk veel aan de hand, ook geestelijk gebeurt er natuurlijk van alles bij de patiënt. Er kan sprake zijn van rouwverwerking, angst en/of boosheid en daarom is dat ook een belangrijk onderdeel van de opleiding. Vaak hebben patiënten meerdere diagnoses, zoals vaatziekten of diabetes. Dit alles moet een oncologiefysiotherapeut meenemen en meewegen bij het opstellen van een behandelplan.”
“Het gaat allemaal om klinisch redeneren. Je beweegt voortdurend tussen de patiënt en zijn wensen, je eigen expertise en wetenschappelijke kennis. Soms gaat het meer de ene kant op, soms de andere maar het doel is altijd: een juiste behandeling voor de patiënt. Het is dus echt maatwerk. Dit alles vraagt om gedegen achtergrondkennis, empathie en inschattingsvermogen zowel op lichamelijk als op geestelijk gebied.”
Is deze master geschikt voor mij?
“Het is een studie voor fysiotherapeuten die verdieping zoeken en Master of Science willen worden. Het is mooi als je al met patiënten met kanker werkt en in het tweede jaar van de studie is dat zelfs een vereiste. Het is namelijk belangrijk dat je het geleerde direct kunt toepassen in de praktijk.”
“Onze docenten zijn allemaal mensen die met twee benen in de praktijk staan. Ze werken als fysiotherapeut in de oncologie en hebben zelf ook een mastertitel. Je krijgt geen hoorcolleges, maar interactieve sessies waar je praktijkcasussen bespreekt, feedback krijgt en geeft.”
“Uniek aan onze opleiding oncologiefysiotherapie is dat we niet alleen focussen op vakinhoudelijke kennis, maar we werken ook aan jouw persoonlijke vaardigheden. Onze docenten kijken als coach mee en bespreken met je hoe je de dingen aanpakt en wat je kunt verbeteren. Wederom: de praktijk is waar het allemaal gebeurt.”
Hoe combineer ik deze opleiding met mijn werk en privéleven?
“We proberen zo flexibel mogelijk te zijn zodat je deze master met je dagelijkse werk kunt combineren. Zo werken we bijvoorbeeld veel met online lessen en lesmateriaal. Daarnaast kun je met medestudenten in jouw regio afspreken om elkaar te coachen. Wij vinden het ook belangrijk dat je in de praktijk met elkaar mee kijkt om kennis uit te wisselen.”
“De studie duurt 3 jaar en je kunt je per jaar inschrijven. Het staat je vrij om na een of twee jaar te stoppen, maar je kunt natuurlijk ook een pauze inlassen als het te zwaar is naast het werk. Toetsing zal altijd gerelateerd zijn aan de praktijk. En maar een keer per maand, op een vaste dag, is er een klassikale bijeenkomst.”
Wat brengt deze master als we kijken naar de kansen op de arbeidsmarkt?
“Het is een vrij nieuw vakgebied waarin veel gebeurt: 1 op de 3 vrouwen en 1 op de 2,5 mannen krijgt in hun leven te maken met kanker. Behalve dat er dus een grote groep patiënten is, wordt er ook ontzettend veel onderzoek naar deze ziekte gedaan en blijft er ook nog veel te onderzoeken de komende jaren. Het streven om kanker in de toekomst als een chronische ziekte te kunnen beschouwen, bijvoorbeeld. De toegevoegde waarde van een goede conditie en de juiste kracht is al voor vele patiëntengroepen aangetoond. We passen onze lessen en het materiaal daar natuurlijk op aan en houden de lesstof actueel.”
“We merken ook dat we steeds meer vacatures binnen krijgen voor deze specialisatie en die delen we uiteraard direct met onze deelnemers. Het doen van deze master en jezelf dus specialiseren tot oncologiefysiotherapeut, vergroot de kans op de arbeidsmarkt aanzienlijk.”
Ben je enthousiast geworden over deze bijzondere opleiding? Bekijk hier meer praktische informatie.
