In Nederland krijgen steeds meer mensen te maken met kanker. Van de Nederlandse mannen krijgt 1 op 2,5 en van de Nederlandse vrouwen krijgt 1 op 3 te maken met deze ziekte. Door betere screening, vroegdiagnostiek en effectievere behandelmethoden zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia gelukkig gestaag gestegen. De master oncologie fysiotherapeut heeft deze groep steeds meer te bieden. Er is steeds meer bewijs voor de positieve effecten van training tijdens en na kanker.
De master oncologiefysiotherapeut kan de patiënt het maatwerk bieden wat hij of zij nodig heeft: door de juiste intensiteit en opbouw van training te kunnen kiezen, rekening houdend met de soort kanker, de fase waarin de patiënt zit, de effecten van medische behandelingen die de patiënt ondergaat en eventuele co-morbiditeit. Er zijn bijwerkingen van de medische behandeling op stoornisniveau, met grote impact op activiteiten- en participatieniveau.
Deze bijwerkingen kunnen tijdens/direct na de medische behandeling ontstaan of op langere termijn. De behandeling is breder dan training alleen. Daarnaast is ook een juiste inschatting van de ernst van de vermoeidheidsklachten en de psychosociale situatie van de patiënt van belang. Wanneer kun je wel of niet starten met training? Welke opbouw past bij deze patiënt? Welke intensiteit is verantwoord? Hoelang ga je door met behandelen? Wanneer verwijs je door? Hoe kun je de patiënt motiveren?
Het lijkt vaak simpel om een trainingsprogramma op te stellen, maar bij deze doelgroep, zeker als de complexiteit van de problemen toeneemt, heb je een gedegen achtergrond nodig om deze patiënten verantwoord te kunnen bedienen.
Netwerken
Op veel plekken in het land duiken nu oncologie netwerken op. Netwerken gericht op regionale multi/interdisciplinaire samenwerking om de patiënten effectiever en efficiënter te kunnen bedienen juichen we toe. Daarnaast ontstaan er steeds meer netwerken, mono- of multidisciplinair, die een bepaalde kwaliteit nastreven. Deze netwerken hebben allemaal hun eigen eisen en criteria voor toelating. Lastig voor de patiënt om door de bomen nog het bos te zien en de juiste keuze te kunnen maken. Uit het oogpunt van de patiënt is transparantie over de kwaliteit die geboden wordt een belangrijk goed. Een opleiding geeft hier meer inzicht in.
Bovengenoemde ontwikkelingen geven wel aan dat steeds meer verschillende disciplines inspelen op de behoefte aan zorg voor een groeiende groep mensen. De master oncologiefysiotherapie is nog niet overal even bekend. De eersten studeren in juni van dit jaar af bij Avans+, dus dat is ook wel te verklaren. Deze gespecialiseerde professionals zijn opgeleid om meer complexe problematiek te kunnen ‘masteren’. Zij beschikken over een stevige basis om door middel van klinisch redeneren de beste keuzes te maken met de specifieke patiënt. Daarmee verdienen zij een belangrijke plek in verschillende netwerken om uiteindelijk een landelijke dekking te kunnen realiseren. Om dit te bereiken zijn nog vele masters in de oncologiefysiotherapie nodig.
Enkelvoudige problematiek of meer complexe problematiek?
Ziet u in uw werk vooral patiënten met enkelvoudige problematiek op het gebied van oncologie? Dan vormt de eerste masterclass van de geaccrediteerde masteropleiding oncologiefysiotherapie een stevige basis om deze doelgroep op een goede manier te kunnen bedienen. Heeft u ook patiënten met meer complexe problematiek, dan is het aan te raden om ook de rest van de opleiding te volgen.
Yvonne Westenberg is projectleider Oncologiefysiotherapie bij Avans+. Voor meer informatie kunt u bij haar terecht via ywestenberg@avansplus.nl.
