Vier je feesten! Een oud-collega maakte ons daar altijd op attent. En afgelopen dinsdag 10 april hebben we dat gedaan voor het tienjarig jubileum van de succesvolle opleiding Kwaliteitsfunctionaris laboratoria. Veel oud-deelnemers en andere geïnteresseerden waren op het ter gelegenheid van dit heugelijke feit georganiseerde seminar afgekomen. Een kleine vijftig toehoorders kregen een interessant programma voorgeschoteld over trends in kwaliteitsmanagement voor laboratoria.
Oud-deelneemster Esther van den Heuvel, kwaliteitsfunctionaris bij het Rijnstate Ziekenhuis gaf ons een levendige inkijk in hoe zij de opleiding 2 jaar geleden heeft ervaren. Ze was zeer te spreken over de goede docenten. En daarnaast heeft de opleiding zich wat haar betreft al terugbetaald door de complimenten die ze kreeg voor de gestructureerde en overzichtelijke aanpak van het kwaliteitssysteem op haar afdeling bij een accreditatie.
Meer inhoudelijk werd het met Erik van Amelsvoort, kwaliteitsfunctionaris bij Witteveen & Bos. Namens Nederland nam hij deel aan de normcommissie die aan de ISO 17025:2017 heeft gesleuteld. Naast een interessant en soms ook hilarisch kijkje achter de schermen van het tot stand komen van een nieuwe norm, stelde hij het publiek gerust door te beweren dat er in de nieuwe versie van de norm weliswaar veel verandert lijkt (indeling, aansluiting bij ISO 9001, etc.) maar dat het in de praktijk wel mee valt. Op bepaalde vlakken komen er ook vrijheden voor terug en daarmee ruimte voor het gezonde verstand. In een volgend blog zullen we zijn column daarover publiceren.
Omdat digitale systemen binnen laboratoria (besturingssoftware, LIMS, ELS) een steeds grotere rol gaan spelen was Oscar Kox, directeur van onze partner iVention, gevraagd om iets te vertellen over de kwaliteitsaspecten rond dit soort systemen. Hij bewandelde twee sporen, namelijk wat er voor nodig is om je eigen systemen geaccrediteerd te krijgen volgens ISO 27001 of CFR Part 11. Maar daarnaast ook hoe je het jezelf makkelijk kunt maken door daarbij gebruik te maken van digitale systemen zoals audit trails. Wanneer je dit soort databases slim inricht kun je, ten behoeve van management reviews of audits, met een simpele druk op de knop de benodigde overzichten genereren. Omdat ook digitale systemen steeds meer webbased worden, huurt zijn bedrijf regelmatig zogenaamde “ethical hackers” in. Op basis van die bevindingen kunnen zij hun systemen verder beveiligen. Niet onbelangrijk in het licht van data-integriteit.
Als klap op de vuurpijl liet jubilaris, want (ruim) 25 jaar als docent actief bij Avans⁺ en voorgangers, Siebe Slagter directeur bij S. Vision, ons kwaliteit beschouwen vanuit een breder perspectief. De kracht van zijn bijdrage lag erin dat hij ook het zingevingsaspect van kwaliteitsmanagement durfde te benoemen. Door het woud aan regeltjes vergeten we vaak waarvoor we bezig zijn, namelijk onze klant of de patiënt. De kunst is om dat zowel als kwaliteitsfunctionaris als de gehele organisatie voor ogen te blijven houden. De rol die de kwaliteitsfunctionaris daarbij speelt kan laveren tussen missionaris, hofnar, strenge leermeester, politieagent, filosoof, ethicus, estheticus, etc. Door veranderende eisen en inzichten is het vakgebied van kwaliteitsmanagement momenteel bezig zich opnieuw uit te vinden. De kwaliteitsmanager houdt zich niet meer bezig met ‘voldoen aan klanteisen’, maar wordt verantwoordelijk voor het inrichten, aanpassen en borgen van alle bedrijfsprocessen. Meer een procesmanager dus en daarmee verantwoordelijk voor de gehele procesorganisatie. Siebe betoogde dat de functie van kwaliteitsfunctionaris in zijn huidige vorm gaat verdwijnen, maar er komt een veel mooiere rol voor terug. De kwaliteitsfunctionaris krijgt veel meer grip op datgene waarvoor hij eigenlijk is aangenomen, namelijk een meer coördinerende rol waarbij hij de kennis, kunde en vaardigheden van aanwezige beslissers en kennishebbenden bij elkaar brengt en zodoende het maximale haalt uit de interne organisatie.
Die nieuwe rol vereist uiteraard hele andere vaardigheden en competenties. Na 10 jaar opleiden van Kwaliteitsfunctionarissen blijft er dus werk aan de winkel, ook voor een opleider als Avans⁺.
