Zorginnovatie is een initiatief om anders en vernieuwend zorg te verlenen, als antwoord op huidige en toekomstige uitdagingen in de zorg en in de samenleving. Bij het woord zorginnovatie denken veel mensen al gauw aan rollende robots in de huiskamer of snelle skypegesprekken met de huisarts. Maar zorginnovatie is veel meer! En het biedt kansen. Meer en beter persoonlijk contact bijvoorbeeld. Klinisch psycholoog Senne Pol legt uit hoe dat kan.
De zorgwereld verandert razendsnel. Er worden al jaren prachtige innovaties ontwikkeld, die de zorg onmiskenbaar verrijken. Zorginnovatie is een breed begrip, maar anno nu denken we vooral aan technische innovatie, die de zorg beter en efficiënter maakt.
Innovatie in de zorg voorbeelden
Wat is innovatie in de zorg? Enkele voorbeelden van technische zorginnovaties zijn:
- E-health
Oftewel: het digitaliseren van zorg waardoor zelfmanagement en eigen regie gestimuleerd worden. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van apps, die helpen de conditie te verbeteren van de cliënt of het gebruik van beeldbellen met de zorgprofessional.
Wearables
Zoals horloges of hartmeters, instrumenten die informatie verzamelen over de fysieke gesteldheid van een patiënt. Een controlebezoek aan de (huis)arts is daardoor minder vaak nodig.
- Virtual reality
Bijvoorbeeld in de behandeling van angstklachten. Door herhaaldelijke blootstelling is het mogelijk de angst heel effectief bestrijden. Waarom niet een via een 3D-simulator?
- Zorgdomotica
Dankzij slimme oplossingen kunnen cliënten langer thuis wonen en toch doeltreffend ondersteund worden in hun dagelijkse behoeften. Denk hierbij aan een persoonlijk alarm of bewegingssensoren, zodat op afstand de veiligheid van de cliënt gewaarborgd kan worden.
- Zorgrobots
Van de statische robot die aangeeft wanneer het tijd is voor medicatie tot de rijdende robot, die op afstand wordt bestuurd door een familielid.
Innovatie in de zorg en zorgprofessionals
Zorgprofessionals kunnen in feite niet om dit soort innovaties heen. Sterker nog, ze komen er vrijwel altijd op twee manieren mee in aanraking. Ten eerste door te weten waar de grenzen van je eigen inzet liggen en waar de techniek het over kan nemen; ten tweede door cliënten gericht te kunnen adviseren over nieuwe ontwikkelingen in de zorg. Een zorgprofessional hoeft niet alle toepassingen te beheersen, maar hij moet wel weten dát ze er zijn.
Een derde relatie tussen de zorgprofessional en zorginnovaties is een heel interessante. Zorgprofessionals zijn namelijk dé aangewezen personen om de zorginnovaties vorm te geven. Ga maar na: zij zien hun cliënten dagelijks en weten exact wat een verrijking is en wat niet. Als een zorgprofessional meerwaarde ziet in een innovatie, is de kans op een succesvolle lancering en integratie in het zorglandschap vele malen groter.
Zorginnovatie in het onderwijs
Belangrijk is dat zorgprofessionals worden opgeleid om zorginnovaties optimaal in te zetten. Zij staan dichtbij de cliënt en moeten als geen ander weten hoe ze met behulp van het toepassen van zorgvernieuwing de veiligheid en zelfredzaamheid van de cliënt kunnen vergroten. Door hen goed op te leiden, wordt de kans op succesvol inzetten van deze technische vernieuwingen vergroot.
Voordelen vernieuwing in de zorg
Eén ‘zorg’ wil ik graag wegnemen: zorginnovatie betekent niet dat we de cliënt tekort doen. Integendeel! Toegegeven, de fysieke afstand tussen de cliënt en zorgprofessional wordt groter. Immers: er is minder fysiek contact (huisbezoek) nodig. Aan de andere kant kan zorg op afstand zorgprofessionals, mantelzorgers en familieleden aanzienlijk ontlasten. Doordat de techniek een deel van de zorg overneemt, ontstaat meer ruimte. Voor de zorgprofessional voor de kwaliteit van de zorg en voor de mantelzorgers voor een goed gesprek, een wandeling, een kopje koffie in het dorp of een bezoek aan het tuincentrum. Is zorgvernieuwing in dat licht dan niet een geweldig gereedschap?
Senne Pol is als docent verbonden aan Avans+ en is klinisch psycholoog en manager van GGZ Eindhoven (GGzE).
Wil je meer weten over dit onderwerp? Misschien is de module verpleegkundig leiderschap en innovatie of de opleiding hbo-verpleegkunde iets voor jou.
Te kort aan zorgpersoneel
Goede zorg is van levensbelang. Maar als het om goede professionals gaat, is er al een lange tijd een tekort in de zorg. Hoe groot is dit zorgtekort precies in cijfers? Wat zijn de oorzaken van het personeelstekort in de zorg? En natuurlijk: hoe lossen we dit tekort aan zorgpersoneel op? Als opleider speelt Avans+ een belangrijke rol om het tekort aan mensen in de zorg aan te vullen, in onze blog te kort aan zorgpersoneel gaan we er dieper op in. Wellicht vind je die ook interessant.
