Leiderschap staat centraal als drijvende kracht achter kwalitatief hoogwaardige pedagogiek en educatie binnen de kinderopvang en onderwijs. Niet zo gek dus dat besturen zich richten op het versterken van leiderschapskwaliteiten binnen hun organisatie. Maar hoe doen zij dat? Hoe kan je als bestuur actief sturen op het ontwikkelen en versterken van leiderschapskwaliteiten?
Samen met Roy Duijs (directeur Kiem onderwijs en opvang, Uden), Charlotte van Bodegom (lid CvB Nissewijs, Spijkenisse) en Arjan Beekman (coördinator ZeeProf, Zeeland) bekijken we diverse invalshoeken en formuleren we in deze blog een antwoord op bovenstaande vragen.
Wat zijn de kenmerken van goed leiderschap?
‘De kern van goed leiderschap is omgevingssensitief zijn, zowel intern als extern’ begint Arjan. Charlotte haakt hierbij aan: ‘Voor goed leiderschap moet je altijd de context blijven zien en je moet kunnen uitzoomen. Hierin vormt samen impact willen maken de rode draad’. Roy herkent dit en vult aan: ‘De kracht van samen is cruciaal en verbinding is essentieel. Want als je verbindt, heb je het vertrouwen om samen uitdagingen aan te gaan. Sturen, stimuleren en inspireren zijn volgens mij dan ook de pijlers van goed leiderschap. Omdat er een steeds groter takenpakket vanuit de samenleving op schoolleiders afkomt, is het fijn dat je het samen doet. Je moet niet alles alleen willen doen, dat kan ook helemaal niet. De kunst van bestuur is om mensen om je heen te verzamelen die je aan kunnen vullen. Dat is de kracht van samenwerken en daarnaast ook van goed talentmanagement binnen je bestuur’ aldus Roy.
“Sturen, stimuleren en inspireren zijn volgens mij dan ook de pijlers van goed leiderschap”.
‘Verbinding hebben we ook heel sterk gevoeld tijdens het opleidingstraject dat we met Avans+ zijn aangegaan. Binnen het opleidingstraject willen we iedereen de kans geven om zich te ontwikkelen. Avans+ sprong er als partner echt uit. Zij denken mee in mogelijkheden en de modulaire opzet biedt de mogelijkheid om modules op maat te maken voor onze organisatie’ gaat Roy verder. Charlotte vult hierbij aan: ‘Dit is heel herkenbaar. Het opleidingstraject dat Avans+ biedt is geen eenheidsworst, maar wordt continu doorontwikkeld op basis van onze vragen en behoeften. Zo kwamen we er na het eerste deel achter dat een bepaalde module beter een andere plek in het opleidingstraject kon krijgen. Samen met Avans+ is de volgorde van de opleiding hierop aangepast. Op deze manier kunnen wij binnen Nissewijs tot het maximale leerrendement komen.'
"Avans+ sprong er als partner echt uit. Zij denken mee in mogelijkheden en de modulaire opzet biedt de mogelijkheid om modules op maat te maken voor onze organisatie".
‘Wat ik ook een groot pluspunt vind, is dat er vanuit Avans+ een mooie balans is tussen aandacht voor de individuele leervraag en het leren in groepsverband. Daarin wordt de investering gedaan in een persoonlijk ontwikkelgesprek aan het begin van de opleiding. Tijdens de opleiding werk je naast individuele opdrachten ook in leerteams. Doordat je in groepsverband leert, bekijk je de leiderschapspraktijken ook binnen elkaars context. Je leert dan niet alleen van je eigen ontwikkelvraagstuk, maar ook van elkaars vraagstukken. Zo word je aan de ene kant meegenomen door een expert (de docent) die de kaders uitzet, maar geef je hier samen met je medestudenten invulling aan. Dit is enorm waardevol, want ook in leiderschap heb je blinde vlekken en die zijn voor iedereen anders. Bewustwording hiervan en hierop leren anticiperen is heel belangrijk. Zo leer je tijdens de opleiding al omgevingssensitief te zijn.’ vertelt Arjan.
Waarom leiderschapsontwikkeling?
Charlotte: ‘Wat ik terugzie is dat de deelnemers, die de opleiding al gedaan hebben of die hier nog mee bezig zijn, gewend zijn om theorie en praktijk met elkaar te verbinden. Doordat dit als het ware natuurlijk wordt, passen ze het geleerde direct toe in hun alledaagse werkzaamheden. De organisatie komt hierdoor in beweging en andere collega's worden meegenomen en haken aan bij innovatieve ontwikkelingen waar de deelnemers tijdens de opleiding mee bezig zijn. Zo creëer je als het ware een olievlek binnen je organisatie. Uiteraard moet je wel ‘meters blijven maken’ en zijn sommige zaken een kwestie van doen. Als je ambitie ligt bij leiderschap binnen het onderwijs, dan zien we dat je door middel van de opleiding niet alleen een papiertje haalt. Je maakt dan echt een persoonlijke groei door in je leiderschap. Hierdoor groeit onze organisatie ook weer. Er ontstaat namelijk een mooie synergie onder medewerkers die vanuit hun opleiding inzichten delen met elkaar én met de organisatie.
“Er ontstaat een mooie synergie onder medewerkers die vanuit hun opleiding inzichten delen met elkaar én met de organisatie”.
‘Een opleidingstraject is altijd een extra investering en belasting naast je normale werk, maar ik zie dat iedereen altijd erg positief terugkomt met veel nieuwe energie. Deze nieuwe energie is dan ook voelbaar binnen de organisatie. Ik hoor ook vaak terug dat ze weer aan het denken gezet zijn door de bijeenkomsten. Gekeken naar de toekomst denk ik dat voortdurend in ontwikkeling blijven essentieel is. Goede leiders moeten goede leiders opleiden. Voordeel van een ontwikkeltraject op maat is dat je als organisatie zelf vorm kunt geven aan de essentie van leiderschap binnen jouw organisatie. Hierin kun je dan mensen direct meenemen. Zo kun je ook heel goed voorsorteren en invloed uitoefenen op je personele bezetting de komende periode.’ concludeert Roy.
Zelf aan de slag met leiderschap binnen jouw organisatie?
Ben je nieuwsgierig geworden naar hoe je samen met Avans+ het leiderschap binnen jouw organisatie kan versterken? Vraag dan hier onze maatwerkbrochure aan. We komen graag in contact om te kijken hoe wij als Avans+ ook jou kunnen ondersteunen op het gebied van leiderschap en ontwikkeling.
Benieuwd naar de doorlopende leerlijn leiderschap voor het po, vo en mbo bij Avans+? Bekijk hier de infographic.
